Ketenin Hikayesi

KETENİN HİKÂYESİ

Keteni günümüzde ev dekorasyonunda, çeşitli kıyafetlerimizde rahatlıkla tercih ediyoruz. Peki, ketenin hikâyesini biliyor muyuz? Yapay ve fabrikasyon ürünlerin doğalın yerini kaptığı çağımızda ben hikâyesi olan şeylerin daha değerli olduğuna inananlardanım. Bu sebeple sizlere bu asil ve eski kumaştan bahsetmek istiyorum.
Üretilen ilk kumaş olma şerefine nail olan ketenin öyküsü çok eskilere, ilk çağlara dayanıyor. Keten dokunarak kullanılan bir bitki elyafıdır. Dokuma ise ilk öğrenilen tekstil üretim tekniğidir. Eski insanlar kumaş dokumanın tanrılar tarafından öğretildiğine inanırlar. 

Mısırlılar'a göre dokumacılığı öğreten tanrı "'İsis'tir, kardeşinin ve eşi Osiris'in bedenini sarmak için keteni bulmuştur. Asurlulara göre kraliçeleri '’Semiramis" dokumayı öğretmiştir. Yunanlılar ise akılcı tanrıları "Minerva ‘' tarafından dokumanın bulunduğunu savunurlar. Yine aynı Yunan efsanesine göre genç terzi Arakhne öylesine ince ve saydam bir kumaş yapmayı başarmış ki, ünlü terzi Athena'nın şimşeklerini üzerine çekmiş ve sonunda kıskanç Athena rakibi Arakhne’yi bir örümceğe dönüştürmüştür.Beş bin yıl önce Mısırlıların aynı çağda Babillilerin yün ve keteni dokumada ileri düzeyde olduğunu biliyoruz. Kaba kalın kalitede dokunmuş keten yelken bezi, çok ince ve ağırtılmış keten giyimde ve kefen bezi olarak birçok alanda kullanmış, renklendirilmiştir. Keteni bu denli soylu ve asil yapan tapınaklara giren ilk kumaş olarak ün salmasıdır. Eski Mısır da halktan Firavun’a hatta mumyalara kadar tüm Mısır’ı giydirmiştir. Orta Çağ da derideki rahatsızlıklara olumlu yönde ki etkisi keşfedildiğinde kullanımı artmıştır. 1490 ‘da Leonardo Da Vinci ‘nin tekstilin önemli adımlarından ‘ Mekik ‘i icat etmesi ve geliştirilmesiyle şatolardan çiftliklere kullanımı ve kullanım alanı oldukça genişlemiştir.

1830-40 lı yıllarda polyester gibi daha kolay üretilebilen pamukla karışımlar yapılabilen ve daha ucuza mal edilebilen kumaşların üretilmesiyle eski değerini yitirse de, hala hatırı sayılır seveni mevcut. Özellikle sıcak yaz aylarında, ketenin rahatlığını ve nefes alma özelliğini bilenler sıkça tercih ediyor. Çabuk kırışan bir kumaş olması her ne kadar kullanıcılar için negatif bir özellik oluşturuyor olsa da bu onun doğal liflerinden kaynaklanan bir durum ve sunduğu rahatlık göz önünde alındığında çok da rahatsız edici bir durum olarak algılanmıyor.


Ketenin tohumlarından da beziryağ denilen ve yağlı boya yapmakta olduğu gibi bazı ilaçların yapımında da kullanılan bir çeşit yağ çıkarılır. Keten tohumları için yetiştirilen yağ keteni, lifleri için yetiştirilen lif keteni olmak üzere iki çeşittir. Keten, her çeşit toprakta yetişebilir. Lif ketenleri bulutlu ve nemli havayı, yağ ketenleri de güneşli havayı sever.

Peki, Keten Kumaş Nasıl Temizlenir, Nasıl Korunur?

Keten kumaşı lekelendiğinde çamaşır suyu ve ağır leke çıkarıcılar ile temizlemekten kaçınılmalıdır. En uygun temizlik yöntemi lekelendiği anda ılık su ve sabunlu çözeltiyle yıkamaktır.
Makinede temizlendiğinde soğuk su, seyreltilmiş deterjan kullanılmalıdır. Yumuşatıcı kullanıldığında seyreltilmezse rengi koyu olan kumaşta iz bırakabilir. Sıkma işlemi elde yapılmalıdır ( Doğal olanı tercih ettiğimizde doğal yöntemler en iyisidir. )
Ilık ısı ayarında ütülenmelidir.
Doğru koşullarda kullanıldığında deforme olmadan uzun yıllar kullanılabilir.